Co znajdziesz w artykule?
Agencje światowe informują, że w ramach rozmów przedstawicieli Rosji i USA prowadzonych 24 marca w Arabii Saudyjskiej Rosjanie wyrazili chęć wznowienia Inicjatywy Czarnomorskiej.
Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow powiedział dziennikarzom 24 marca, że bezpieczeństwo transportu jest tylko częścią pierwotnej umowy.
„Chodzi przede wszystkim o bezpieczeństwie żeglugi, ale jeśli pamiętacie inicjatywę w jej poprzedniej formie, istniało dużo zobowiązań wobec naszego kraju, które nie zostały spełnione ostatnim razem” – powiedział rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow. „Dlatego to będzie dzisiaj w porządku obrad”.
Umowa Czarnomorska została podpisana po kilkumiesięcznej blokadzie portów morskich Ukrainy
Pierwotna umowa została podpisana dzięki staraniom ONZ i Turcji latem 2022 roku po pięciomiesięcznej blokadzie eksportu zbóż z ukraińskich portów morskich.
Wybuch wojny na Ukrainie wywindował ceny na „kosmiczne poziomy”
Warto przypomnieć, że wybuch wojny na Ukrainie wywindował ceny zbóż i oleistych (też środków produkcji rolniczej) na historyczne poziomy. Zawarcie porozumienia o bezpiecznej żegludze na Morzu Czarnym, dzięki staraniom ONZ i Turcji, sprowadziło cen zbóż do poziomów sprzed wybuchu wojny.
Porozumienie trwało do 18 lipca 2023 roku, kiedy Rosja wycofała się z umowy twierdząc, że Zachód nie wywiązał się ze zobowiązań dotyczących ułatwień w handlu rosyjskimi towarami.
Indeks światowych cen zbóż FAO
Kilka miesięcy po zerwaniu przez Rosję umowy Ukraina stworzyła własny korytarz żeglugowy
Zmiana sytuacji na froncie, a zwłaszcza bardzo skuteczne ataki na rosyjskie okręty wojenne na Morzu Czarnym pozwoliły Ukraińcom stworzyć własny, chociaż dłuższy korytarz żeglugowy wzdłuż wód terytorialnych własnych i sąsiadów z NATO. Już 19 września 2023 roku pierwszy statek załadowany pszenicą wypłynął z portu w Czarnomorsku. Od tego czasu transport drogą morską do i z Ukrainy wrócił praktycznie do poziomu sprzed wybuch pełnoskalowej wojny na Ukrainie. Dzieje się to mimo ciągłego atakowania przez Rosję infrastruktury w portach Wielkiej Odessy.
Przed wojną Ukraina eksportowała ponad 60 milionów ton zboża rocznie, czyli około 10% globalnego rynku, według USDA. Korzystając z alternatywnego szlaku morskiego Ukraina zbliżyła się do przedwojennego eksportu w sezonie 2023/24, wysyłając 29,4 mln ton kukurydzy i 18,5 mln ton pszenicy, co jest trzecim najwyższym poziomem w historii, według USDA.
Pszenica zareagowała spadkiem na możliwe ułatwienia w dostawach z basenu Morza Czarnego
W poniedziałek (24.03.2025) amerykańska i unijna pszenica zareagowała spadkiem notowań na informację o możliwych ułatwieniach w żegludze na Morzu Czarnym i potencjalnym złagodzeniu sankcji nałożonych na Rosję.
Źródło: FAO, USDA
