Z raportu opublikowanego 29-kwietnia wynika, że w bieżącym roku uprawy ozime przezimowały podobnie jak w roku ubiegłym, praktycznie bez strat. Przebieg warunków agrometeorologicznych w okresie zimy był na ogół korzystny dla zimujących roślin. Notowane spadki temperatury powietrza w pierwszej dekadzie stycznia (lokalnie poniżej -15°C przy gruncie) nie zagrażały oziminom. Powierzchnie upraw ozimych przeznaczone do zaorania po okresie zimowym są niewielkie.
Oceniając stan upraw w końcu zimy można było stwierdzić, że są one w dobrej kondycji. Pogłębiający się natomiast w marcu niedobór opadów deszczu przyczynił się do zmniejszenia zapasów wody w glebie, przez co potrzeby wodne roślin uprawnych w tamtym czasie nie były w pełni zaspokojone. Intensywne opady śniegu na początku kwietnia, a później deszczu poprawiły stan uwilgotnienia gleby i w pełni zabezpieczały potrzeby wodne roślin. Lokalnie w pierwszej, a na znacznym obszarze Polski w drugiej dekadzie marca nastąpiło ruszenie wegetacji roślin ozimych i trwałych użytków zielonych.
W drugiej połowie marca korzystne warunki agrometeorologiczne umożliwiły wykonywanie pierwszych wiosennych prac polowych. Na znacznym obszarze kraju rozpoczęto także siewy owsa, pszenicy jarej, jęczmienia jarego, buraków cukrowych oraz sadzenie ziemniaków. Zaznaczający się w marcu niedobór opadów deszczu przyczynił się do zmniejszenia zapasów wody w glebie. Chłodne dni i noce w pierwszej połowie kwietnia hamowały wschody zbóż jarych oraz spowalniały wegetację zbóż ozimych, rzepaku i trwałych użytków zielonych.
Występujące przymrozki obniżały także skuteczność wiosennego zwalczania chwastów na plantacjach ozimin. Ostateczna ocena strat zimowych, jak i wiosennych oraz ocena stanu zasiewów upraw rolnych i ogrodniczych zostanie przeprowadzona w drugiej połowie maja br. Ocena stanu roślin ozimych zasianych jesienią 2021 r., pod zbiory w 2022 r.
Powierzchnia zsiewów zbóż ozimych wzrosła o 0,6% w porównaniu do poprzedniego roku
Z oceny przeprowadzonej w listopadzie przez rzeczoznawców terenowych GUS wynika, że zbóż ozimych pod zbiory w 2022 r. zasiano ok. 4,6 mln ha, tj. nieco więcej niż w roku ubiegłym,
z tego:
• pszenicy ozimej zasiano ponad 2,1 mln ha,
• żyta ponad 0,8 mln ha, • pszenżyta ozimego ok. 1,2 mln ha,
• jęczmienia ozimego ok. 0,3 mln ha,
• mieszanek zbożowych ozimych ok. 0,1 mln ha.
Powierzchnię obsianą rzepakiem i rzepikiem ozimym szacuje się na ok. 1,0 mln ha.
Wstępna ocena przezimowania zbóż ozimych oraz rzepaku i rzepiku
Z badań monolitowych i polowych przeprowadzonych przez rzeczoznawców wojewódzkich pod koniec lutego i w pierwszej połowie marca br. wynika, że uprawy ozime w całym kraju przezimowały podobnie jak w roku ubiegłym, praktycznie bez strat, a ich stan oceniany wczesną wiosną był dobry. Lokalnie straty zimowe (uszkodzenia roślin) odnotowano w następujących województwach z powodu:
• wahań temperatury w województwach: lubuskim, mazowieckim, opolskim, podkarpackim, wielkopolskim i zachodniopomorskim,
• wysuszających wiatrów w województwach: lubuskim, mazowieckim, opolskim, podkarpackim i wielkopolskim,
• pleśni śniegowej w województwach: mazowieckim i warmińsko-mazurskim,
• występowania zastoisk wody w obniżeniach terenowych powodujących wymoknięcia roślin w województwach: świętokrzyskim i warmińsko-mazurskim,
• występowania pokrywy lodowej w województwie mazowieckim,
• silnych mrozów w województwie lubuskim,
• innych przyczyn (np. zwierzyna leśna) w województwach: lubelskim, lubuskim, małopolskim, podkarpackim, warmińsko-mazurskim i zachodniopomorskim. 4 Według oceny rzeczoznawców wojewódzkich GUS, w kraju do zaorania zakwalifikowano tylko ok. 0,1% powierzchni zasiewów zbóż ozimych oraz ok. 0,1% powierzchni rzepaku i rzepiku ozimego. W badanych próbach monolitowych i polowych udział roślin żywych i nasion kiełkujących wyniósł w bieżącym roku dla:
– pszenicy ozimej – ponad 96%,
– żyta – 95%,
– jęczmienia ozimego – ponad 97%,
– pszenżyta ozimego – blisko 97%,
– rzepaku i rzepiku ozimego – ponad 95%. Ponadto w badanych próbach monolitowych stwierdzono od 2% do 4% roślin wątpliwych, najwięcej roślin wątpliwych zanotowano na plantacjach żyta, a najmniej na plantacjach jęczmienia ozimego.
Andrzej Bąk – eWGT
Źródło: GUS
