Co znajdziesz w artykule?
Jak informuje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, do 3 grudnia br. na konta bankowe rolników trafiło 9,9 miliarda złotych z tytułu unijnych dopłat bezpośrednich oraz 2,53 miliarda zł w ramach płatności obszarowych z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich za 2021 r. ARiMR podkreśla przy tym, że znaczna część powyższych kwot została przekazana rolnikom w postaci zaliczek, które wypłacane były w terminie od 18 października do 30 listopada 2021 r. W tym czasie też do 1,21 miliona rolników trafiły zaliczki o łącznej wartości ok. 9,88 mld zł z tytułu dopłat bezpośrednich, a ponad 858 tys. beneficjentów otrzymało 2,21 mld zł zaliczkowych płatności obszarowych z PROW.
90 tysięcy rolników bez zaliczek?!
Dodajmy, że w trakcie tegorocznej kampanii wnioski o dopłaty bezpośrednie złożyło ok. 1,3 mln rolników, a tzw. koperta finansowa (czyli alokacja), przeznaczona na ich realizację wynosi 15,63 mld zł. Natomiast cały budżet na płatności obszarowe z PROW za 2021 r. sięga nieco ponad 3 mld zł. Oznacza to, że około 90 tysięcy rolników nie otrzymało jeszcze zaliczek. I może to niepokoić sporą grupę Rolników, szczególnie że jak oficjalnie o tym poinformowano: 1 grudnia br. ARiMR rozpoczęła już przekazywanie płatności końcowych w ramach dopłat bezpośrednich oraz obszarowych z PROW za 2021 r. Agencja zapewnia też, że: „będzie się starała wypłacić pieniądze jak najszybciej”.
Dlaczego tak jest?
Częściowej odpowiedzi na to pytanie można się doszukać w apelu opublikowanym na stronie internetowej ARiMR:
„Prosimy, aby rolnicy oczekujący na wypłaty, sprawdzili, czy ARiMR posiada właściwe dane dotyczące numerów ich kont bankowych – jeżeli okażą się one nieaktualne, pieniądze wrócą do Agencji. Wszelkie zmiany dotyczące rachunku należy zgłaszać w biurach powiatowych ARiMR”.
Śmierć lub kontrola
Trzeba jednak sprawę doprecyzować, bo przyczyną nieprzekazania wpłaty zaliczki, prócz braku aktualnych danych, może też być tzw. powzięcie przez Agencję informacji o śmierci rolnika po naliczeniu zaliczki. Kolejna przyczyna to prowadzanie w gospodarstwie wnioskującego rolnika kontroli administracyjnej, fotograficznej lub na miejscu u rolnika ubiegającego się o wsparcie. I niestety tu zaczynają się problemy, bo jak stwierdza art. 75 ust. 2 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013, dopłaty nie mogą trafić do zainteresowanego rolnika aż do momentu zakończenia weryfikacji warunków kwalifikowalności dokonywanej przez państwa członkowskie, czyli przed kontrolami administracyjnymi uzupełnionymi kontrolami na miejscu. W efekcie zaliczki na wsparcie przyznane w ramach PROW mogą być wypłacane dopiero po zakończeniu kontroli.
I mimo, że Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wielokrotnie zwracało się do Komisji Europejskiej z wnioskami o rozważenie możliwości wypłaty zaliczek lub ich części podczas trwania kontroli (o czym już też pisaliśmy), to niestety w tej sprawie unijne regulacje pozostają niezmienne.
Czemu służą kontrole?
Wyżej wspomniane kontrole służą weryfikacji danych zadeklarowanych przez producenta rolnego we wniosku o przyznanie płatności. Zgodnie z procedurami, kontrola na miejscu w ramach płatności bezpośrednich do gruntów rolnych realizowana jest dwoma metodami: inspekcji terenowej oraz metodą FOTO. Inspekcja terenowa polega na przeprowadzeniu wywiadu terenowego i pomiarów terenowych najczęściej w oparciu o technikę GPS, w odniesieniu do wszystkich działek rolnych zadeklarowanych przez producenta we wniosku. Natomiast kontrolę metodą FOTO przeprowadza się na podstawie tzw. ortofotomapy (czyli cyfrowego odwzorowania terenu wykonanego na podstawie zdjęć lotniczych lub zobrazowań satelitarnych) i na podstawie wywiadu terenowego. Dodajmy, że kontrole metodą FOTO przeprowadzane są na obszarach wybranych losowo oraz na podstawie analizy ryzyka.
Rolnik może nie wiedzieć?
Warto również wspomnieć, że kontrole co do zasady powinny być niezapowiedziane. Natomiast zainteresowani wnioskodawcy nie muszą być zawiadomieni o kontroli prowadzonej przez ARiMR. Nie muszą też być obecni podczas kontroli w jej miejscu. A jeżeli kontrola nie wykaże nieprawidłowości rolnik uzyska całą kwotę dopłat bezpośrednich należną w danej kampanii, ale już poza systemem zaliczkowania.
Warto się skontaktować z Agencją
Na wypłatę dopłat poza systemem zaliczkowania ARiMR ma czas do 30 czerwca 2022 r. Warto więc, w przypadku wątpliwości, skontaktować się z Agencją. Choćby po to by uzyskać informację o swojej bieżącej sytuacji, albo też po to, by zaktualizować swoje dane. Jeśli oczywiście przyczyną braku wpłaty nie była kontrola.
Źródła: ARiMR, MRiRW
Foto: Pixabay
