Co znajdziesz w artykule?
Silna branża ziemniaczana
Konsolidacja nauki, hodowli, praktyki i dystrybucji jest niezbędna by móc egzekwować własne interesy na arenie międzynarodowej. O nowoczesnej produkcji ziemniaka debatowali uczestnicy III Forum Ziemniaka.
Branża produkcji ziemniaka jest branżą, która w ostatnich latach rozwija się niezwykle dynamicznie. Zderza się z wysokimi wymaganiami konsumenta, którego podejście do tego warzywa niezwykle się zmieniło.
Walory jakościowe ziemniaka
Ziemniak nie jest już tylko produktem ilościowym, jego produkcja ukierunkowała się na walory jakościowe, których w ziemniaku nie brakuje. Jest on chociażby cennym źródłem potasu, błonnika i kwasu foliowego, substancji tak bardzo niezbędnych w prawidłowej diecie człowieka. Coraz większą uwagę zwraca się również na białko pochodzące z produkcji skrobi, które charakteryzuje się bardzo cennym składem aminokwasów.
III Forum Ziemniaka w Chobienicach
O tym, że ziemniak wpisuje się w trend nowoczesnej żywności dyskutowano 12 grudnia w Chobienicach podczas III Forum Ziemniaka zorganizowanego przez Polską Federację Ziemniaka we współpracy z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Instytutem Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowym Instytutem Badawczym.
Produkt Polski – ziemniak
Forum w imieniu Ministra Rolnictwa otworzył Krzysztof Kielak, zastępca dyrektora Departamentu Hodowli i Ochrony Roślin, który podkreślił szczególne zaangażowanie Ministra w rozwój branży ziemniaczanej, czego namacalnym dowodem ma być przyjęty we wrześniu 2018 roku „Program dla polskiego ziemniaka”.
– Dzisiaj produkcja ziemniaka staje się produkcją niezwykle profesjonalną. Widać to zarówno na polu, ale również w systemie dystrybucji, przetwórstwie i przechowalnictwie. To co jest niezwykle ważne w tym rozwoju, to obserwowana na przestrzeni ostatnich lat niezwykła konsolidacja i wzmacnianie się reprezentacji branży. To jest walor, który należy pielęgnować i rozwijać. Tam gdzie jest silna branża tam łatwiej rozwiązywać problemy i osiągać swoje cele – mówił Kielak.
Wskazał na sukcesy, które udało się wypracować w ostatnich latach, m.in. uporządkowanie nazewnictwa „młody” i „wczesny” ziemniak oraz oznakowanie kraju jego pochodzenia, a także „otwarcie bram”, które pozwoliło na wysyłkę polskich ziemniaków do innych krajów unijnych. Tego typu spotkania są niezwykle istotne w budowaniu patriotyzmu konsumenckiego i świadomości konsumentów na temat pochodzenia produktów. Należy wskazywać na walory produktów krajowych, bo polska żywność jest żywnością świetną jakościowo.
Kolejnym etapem, który już się dzieje, jest opracowanie szybkiej i taniej metody diagnostycznej do wykrywania bakteriozy pierścieniowej ziemniaka – choroby, która jest podstawowym czynnikiem ograniczającym eksport naszych ziemniaków na rynki europejskie.
Zapowiedź Potato Poland 2020
Spotkanie rolników i producentów związanych z branżą ziemniaczaną stało się idealną okazją do zaproszenia wszystkich zgromadzonych gości na przyszłoroczną edycję Krajowych Dni Ziemniaka Potato Poland 2020. Zapowiedzią kolejnej konferencji ziemniaczanej, która odbędzie się w Lubkowie było wystąpienie Tomasz Bieńkowskiego, prezesa CN Nidzica oraz Polskiej Federacji Ziemniaka. Celem tej imprezy ma być integracja polskiej branży ziemniaczanej i otwarcie się na rynki światowe. Jest to nie tylko wystawa maszyn i urządzeń do produkcji, ale także i przede wszystkim, spójny transfer wiedzy i technologii do produkcji rolniczej.
Nowoczesna żywność – ziemniaki
Nowoczesna żywność to nie tylko ta, o zaskakujących walorach odżywczych. To również produkty, które wpisują się w strategię ochrony środowiska i przeciwdziałania zmianom klimatycznym.
Produkcja ziemniaków bez odpadów
Okazuje się, że ziemniak idealnie wpisuje się w ekologiczne trendy. Dr inż. Agnieszka Przewodowska, prezes Pomorsko Mazurskiej Hodowli Ziemniaka udowodniła, że ziemniak to idealny produkt w aspekcie „zero waste” – czyli ideologii, która dąży do wyeliminowania szkodliwych odpadów na wszystkich szczeblach produkcji i przetwórstwa produktów oraz w naszym codziennym życiu.
Aspektem przemawiającym za uprawą ziemniaka, jako warzywem ekologicznym, a także w kontekście tworzenia nowych rynków zbytu może być innowacyjna technologia produkcji jednorazowych sztućców z biodegradowalnych tworzyw, którą opracowali naukowcy z Politechniki Gdańskiej.
Prof. Halina Janik, kierownik zespołu zaprezentowała założenia i efekty pracy swojej i współpracowników nad przemysłową produkcją ziemniaczanej skrobi termoplastycznej, która w przyszłości ma duże szanse zastąpić szkodliwy dla środowiska plastik. W tym celu konieczna jest współpraca przemysłu i nauki. Wdrożenie technologii na dużą skalę nie jest możliwe bez chociażby stworzenia prototypów, na które naukowcy nie mają pieniędzy.
Wyzwania w uprawie ziemniaków
Czynnikiem limitującym wszystkie uprawy w ostatnich latach jest woda, a właściwie jej brak. Panel poświęcony zrównoważonej produkcji i zmianom klimatu otworzyła dr hab. Katarzyna Rębarz, przewodnicząca Komisji Agrotechnologicznej PFZ.
Zrównoważona produkcja opiera się na zasadach zrównoważonego rozwoju, czyli takiego, który zaspokaja potrzeby wszystkich ludzi jednocześnie mając na względzie przyszłe pokolenia. Zatem nowoczesna, zrównoważona produkcja powinna opierać się o ochronę środowiska, z zachowaniem opłacalności ekonomicznej i dbałości o oszczędność energii i surowców.
Powrót do podstaw – płodozmian
W kontekście produkcji ziemniaków dr hab. Rębarz poddała refleksji sposób „współczesnego” zmianowania w gospodarstwach. Zmianowania nastawionego na zysk ekonomiczny.
– Czy zdajemy sobie sprawę, że stosując zmianowanie zboża-kukurydza lub zboża-buraki lub ziemniaki, nie myśląc o innych uprawach, nasze pola za chwilę staną się pustynią? Należy wrócić do podstaw, czyli płodozmianu! – apelowała dr hab. Katarzyna Rębarz.
Podkreśliła istotę budowania materii organicznej w glebie, która jest naturalnym rezerwuarem pozwalającym utrzymać wodę w glebie. Jest to szczególnie uważne mając na względzie fakt, że ponad 60% gleb w Polsce to gleby lekkie o niskiej zasobności w materię organiczną. To podstawowy aspekt w kontekście występujących ostatnio susz i zmian klimatu. Dlatego tak ważne jest nawożenie obornikiem na stanowiskach, na których uprawiane są rośliny okopowe, które w największym stopniu przyczyniają się do degradacji próchnicy w glebie.
Alternatywą dla gospodarstw, które nie mają produkcji zwierzęcej mogą być międzyplony bogate w gatunki o dodatnim współczynniku reprodukcji materii organicznej, czyli rośliny strączkowe.
CZYTAJ TAKŻE: Czy warto siać międzyplony?
Wycofywanie substancji aktywnych
Kolejnym, palącym problemem, z którym muszą zmierzyć się producenci ziemniaka to wycofywanie substancji czynnych w środkach ochrony roślin.
Z palety fungicydów już wypadł fenamidon i chlorotalonil. Obrót ŚOR opartych o te substancje kończy się razem z rokiem 2019. Najprawdopodobniej w kolejnych będzie zabronione także stosowanie preparatów zawierających mankozeb i dimetamorf. Takie „zubożenie” listy fungicydów powoduje, ze walka z zarazą i alternariozą ziemniaka będzie znacznie utrudniona.
Jeszcze trudniejsza sytuacja jawi się w walce ze szkodnikami. Z grupy insektycydów do końca 2020 z użycia wycofane zostają chloropyrifos i tiaklopryd, substancje znane z preparatów przeznaczonych do zwalczania stonki ziemniaczanej. Dlatego w kolejnych latach tak istotne będzie prawidłowe zmianowanie, ograniczające następcze występowanie agrofagów.
Nawadnianie precyzyjne
Metodą bardziej „doraźną” pozwalającą ograniczać skutki braku wody w okresie wegetacji roślin jest nawadnianie. Dwie, uzupełniające się wizje irygacji roślin zaprezentowali przedstawiciele firm Łukomet – Krzysztof Łuszczyki i prezes Digital Crops, Julian Ćmikiewicz. Omówili możliwości wdrożenia rozwiązań precyzyjnego rolnictwa w system nawadniania roślin. Panel zamknął Adam Wachowski prezentując korzyści wynikające ze stosowania adiuwantów w uprawie ziemniaka na przykładzie produktów firmy Agromix.
Silna branża na wszystkich etapach
Najważniejszym założeniem organizacyjnym Forum Ziemniaka było holistyczne i całościowe podejście do najistotniejszych problemów dotyczących całej branży ziemniaczanej, na wszystkich szczeblach łańcucha od pola do stołu.
Żaden producent nie funkcjonuje bez odbiorcy, czyli klienta. W ostatnim panelu tematycznym zaproszeni goście skupili się na aspekcie budowania swoistej marki jaką może stanowić polski ziemniak. Stąd też tak istotną rolę odgrywa proces identyfikowalności produktów i zmiany podejścia klientów, którzy kierują się innymi motywami w podejmowaniu wyborów stojąc przed półką sklepową.
