Według raportu MRiRW w trzecim tygodniu 2019 roku (14-20 stycznia) wzrosły ceny średnie krajowe wszystkich moniorowanych zbóż, podczas gdy tydzień wcześniej przeważały lekkie spadki. W konsekwencji ceny średnie wszystkich zbóż (wyjątek kukurydza) powróciły w okolice kilkuletnich maksimów, lub je poprawiły. Nowe maksimum ceny średniej krajowej ustanowiła pszenica konsumpcyjna - wyceniona na 855 zł/t, podczas gdy cena średnia ziarna paszowego (846 zł/t) powróciła na wieloletni szczyt. Ceny średnie pszenicy w poszczególnych makroregionach wahają się od 832 zł/t (ziarno paszowe na południu kraju) do 856 zł/t (pszenica konsumpcyjna też na południu kraju). Na zbliżonym poziomie do pszenicy wyceniony został tak, że jęczmień paszowy – średnio 840 zł/t (najwyżej od przynajmniej 2013 r.), a więcej płacono za jęczmień browarniany – średnio 871 zł/t. Do grupy zbóż z ceną średnią 800 zł/t i wyższą dołączył w analizowanym tygodniu owies. Ziarno paszowe owsa podrożało aż o 10%, do 800 zł/t, a owies konsumpcyjny podrożał do 818 zł/t (+4%). Są to poziomy cen nienotowane od przynajmniej 2013 roku, a najprawdopodobniej nigdy w historii raportowania). Do poziomu 800 zł/t zbliża się powoli cena średnia pszenżyta (783 zł/t). Najmniej (chociaż najwięcej od wielu lat) przedsiębiorstwa skupowe płacą za żyto, a cena średnia ziarna konsumpcyjnego i paszowego jest zbliżona i wynosi 724 i 725 zł/t. Jedynym zbożem, którego ceny nie notują swoich wieloletnich maksimów jest kukurydza. W tygodniu kończącym się 20-stycznia tonę tego zboża wyceniono na 735 zł, podczas gdy np. na początku września 2018 było to nawet 760 zł i 755 zł/t w połowie września 2017 roku. W ujęciu rocznym ceny średnie zbóż wzrosły najczęściej o 20-30%, a owsa o nawet 50%. Od końca września ubiegłego roku ceny (średnie krajowe) pszenicy zwiększyły się o 6-8% (ok. 50-60 zł/t), a owsa o ok. 30% (ok. 200 zł/t). Jedynie za kukurydzę płaci się teraz średnio o kilkanaście złoty za tonę (-1,6%) mniej niż 4 miesiące temu. Notowania giełdowe zbóż i rzepaku:
Początek tygodnia przyniósł wzrosty notowań na giełdowym rynku zbóż i oleistych. Notowania kontraktów na unijne zboża powróciły w okolice poziomów z początku miesiąca, a pszenica w Chicago ustanowiła nawet swój pięciotygodniowy szczyt. Główną przyczyną wzrostów jest wyczerpywanie się potencjału eksportowego w basenie Morza Czarnego. Dodatkowo drożejący rubel wpływa na wzrost cen pszenicy na rynku rosyjskim i jej mniejszą konkurencyjność w eksporcie. Chociaż już ponad miesięczny paraliż amerykańskiej administracji (zakończył się w piątek) powoduje brak podstawowych raportów rynkowych USDA, to jednak ukazujące się dane o wysyłkach eksportowych potwierdzają lepszą sprzedaż amerykańskiej pszenicy. Na razie nie można tego powiedzieć o unijnym eksporcie tego zboża.
W końcówce tygodnia unijne kontrakty na zboża straciły na wartości. Przyczyna tkwi w korekcie spadkowej, jak miała miejsce na zamknięciu czwartkowej sesji w Chicago. O ile w czwartek unijnym kontraktom sprzyjało skokowe osłabienie euro (do dolara), to w piątek wspólna waluta odrobiła z nawiązką straty. Warto w tym miejscu przypomnieć, że relacje walutowe decydują o konkurencyjności eksportu.
Rzepak, w odróżnieniu od zbóż, kontynuował w piątek trend wzrostowy. Notowania najbliższej serii przekroczyły w Paryżu 377 eur/t i były najwyższe od połowy listopada ubiegłego roku. Nasiona rzepaku korzystają z silnych wzrostów na rynku olejów roślinnych. Olej palmowy zaliczył w piątek ósmą sesję wzrostową z rzędu i zbliżył się do pięciomiesięcznych maksimów (giełda w Kuala Lumpur), w czasie gdy konkurencyjny olej sojowy ustanowił swój trzymiesięczny szczyt.
Zamknięcie notowań kontraktów futures (najbliższa seria) 25-01-2019 / zmiana tygodniowa:
- Kukurydza (Paryż): 179,25 eur/t / -0,7% (-1,25 eur/t);
- Pszenica (Paryż): 205,75 eur/t / +0,9% (+1,75 eur/t);
- Rzepak (Paryż): 377,25 eur/t / +2,0% (+7,5 eur/t);Tygodniowe zmiany notowań olejów roślinnych:
- Olej palmowy: +3,2% (giełda w Kuala Lumpur);
- Olej sojowy: +3,6% (giełda w Chicago).
Ceny paliw w kraju:
Drugi tydzień z rzędu litr najpopularniejszej benzyny Pb95 kosztuje średnio 4,75 zł, a oleju napędowego 4,99 zł. Nadal różnice cenowe między najtańszymi i najdroższymi stacjami są olbrzymie. Zmalała w skali tygodnia średnia marża detaliczna przy sprzedaży diesla (do 19 gr/l), ale wzrosła minimalnie w przypadku Pb95 (do 41 gr/l). Warto zauważyć, że marże maleją, ponieważ ceny hurtowe paliw rosną, a ceny na stacjach nie. Mimo to nadal różnice cen w detalu i hurcie są dużo większe niż np. przed rokiem.
Ceny średnie paliw w detalu: 23-01-2019 / zmiana tygodniowa (według portalu e-petrol.pl):
Przypominam, że ropa taniała systematycznie od początku października, do Świąt Bożego Narodzenia, tracąc w tym czasie 40% swojej wyceny. Nasze rafinerie nie nadążały wtedy z obniżaniem cen hurtowych, a stacje paliw ignorowały przeceny w hurcie. W efekcie marże na litrze ON i Pb95 sięgały nawet 55-60 groszy. Zwykle jest to kilkanaście groszy na litrze.
Rynek ropy:
Od dwóch tygodni notowania giełdowe surowca ustabilizowały się w okolicy 60 usd/b (Brent) i 53 usd/b (WTI), po 20% odbiciu w I dekadzie stycznia. Przyczyna wzrostów z początku miesiąca tkwi w ograniczeniu wydobycia przez kraje OPEC i Rosję. Dla przeciwwagi kolejne rekordy produkcji (11,9 mln baryłek dziennie) ustanawiają w ostatnich dwóch tygodniach Stany Zjednoczone, co zmniejsza presję wzrostową, obok danych pokazujących spowolnienie w chińskiej gospodarce (mniejszy popyt na surowce).
Andrzej Bąk- WGT S.A.
